Pripadnici Jevrejske zajednice u Banjoj Luci,
Sefardi i Aškenazi,
uskoro će dobiti svoj centar sa svim
kulturnim i religioznim sadržajima
ovog naroda. Njegova izgradnja
planirana je na zemljištu koje je
Grad Banja Luka prošle godine
dodijelio Udruženju Jevreja ove
opštine, a radi se o 5.000 kvadratnih
metara zemljišta uz Vrbas pored
mosta Venecija. Prema riječima
Jakoba Danona, predsjednika Jevrejske zajednice, sve je spremno za izgradnju, u toku
su tehničke procedure, a tačne podatke kada će krenuti izgradnja imaće za petnaest dana.
Jevrejski kulturni centar potvrda je revitalizacije jevrejske opštine Banja Luka da bi se povratio i sačuvao jevrejski nacionalni i kulturni identitet na ovim prostorima - rekao je Danon.
On je dodao da je jevrejska zajednica opštine Banja Luka prije Drugog svjetskog rata imala oko 500 članova, a danas broji 90 članova, koji su očuvali obilježja svog naroda.
- Izgradnja kulturnog centra i sinagoge predstavlja samo početak u rješavanju problema povrata imovine Jevreja. Njihovo kulturno nasljeđe mora se poštovati - istakao je Danon i dodao da će izgradnjom Jevrejskog kulturnog centra grad Banja Luka biti kulturno bogatiji.
Jovo Turanjanin, direktor Sekreterijata za vjere u Vladi RS, smatra da Jevrejski kulturni centar sa sinagogom, jevrejskim restoranom i ostalim obilježjima jevrejske civilizacije zaslužuje da bude izgrađen u samom jezgru grada, zbog ogromnog stradanja ovog naroda u Drugom svjetskom ratu kao i zbog njihovih značajnih kulturnih obilježja.
- Izgradnja će početi što je moguće prije, zemljište je već regulisano, projektna dokumentacija završena, a ostaju još tehničke pripreme - rekao je Turanjanin.
On je dodao da je Vlada RS izdvojila milion konvertibilnih maraka za početne radove ovog objekta koji će, kako kaže, predstavljati ukras grada.
- U RS ima vrlo malo Jevreja, zbog holokausta koji je nad njima počinjen, ali i da postoji samo jedan oni bi se tretitrali kao narod - istakao je Turanjanin.
Iz Administrativne službe Grada Banja Luka kažu da je Jevrejska zajednica regulisala sve oko zemljišta za izgradnju kulturnog centra, tako da je ostatak u njihovim rukama.
Prema istorijskim podacima, prvi banjolučki rabini, Josef Nachmias od Sefarda i Herzler od Aškenaza posvetili su prve sinagoge. Rabin Nachmias čak dvije: prvu podignutu krajem turske okupacije, koja je bila u blizini ondašnjeg sajmišta, nedaleko od "Realke", i drugu na uglu današnjih ulica Jukićeve i Jevrejske, u početku austrougarske okupacije, pošto je prva izgorjela.
Jevreji Aškenazi dobili su svoju sinagogu u samom početku 20 vijeka. Ova upamćena sinagoga podignuta je na kraju ondašnjeg naselja Vila, na mjestu gdje se danas nalazi zgrada Crvenog krsta.
Do Drugog svjetskog rata u Banjoj Luci su postojale četiri sinagoge i Jevrejski kulturni centar. Nešto je u ratu uništeno dok je ostalo nacionalizovano i oduzeto.
Izvor vijesti: Fokus